Avatar Hint Mitolojisine Göre
Hint mitolojisinde, Avatar terimi, Tanrıların dünyaya inmesi anlamına gelir. Bu Tanrılar, dünyada yaşayan her şeyi korumak ve düzenlemek için görevlendirilmişlerdir. Avatar kelimesi, Sanskritçe’de “avatāra” olarak yazılmaktadır. Bu kelime, “tanrısal bir varlık olarak doğma” anlamına gelmektedir.
Avatar, Hint mitolojisine göre tanrıların yeryüzüne indiklerinde büründükleri şekillerdir.
Balarama, Sri, Varaha gibi isimler alan avatarlar, hikâyelere konu olmuştur. Avatar, Sanskritçede ava; aşağı ve tar: iniş anlamına gelen sözcüklerin birleşiminden oluşturulmuş olup bilgi anlamına gelen veda’nın gökyüzünden yeryüzüne; havadan, ateşten, sudan veya topraktan olana inmesi ve ona dahil olması anlamındadır.
Avatar inanışı, MÖ 1500-1000 yılları arasında yazıya dökülen Vedalara dayanmaktadır. Avatar herhangi bir canlı olabileceği gibi cansız nesneler olabilir. Taş, bitki veya ağaçlar da avatarlaşabilir. Hindu inanışına göre pek çok sayıda avatar bulunmaktadır. İ
svara’nın yaratıcı haline Brahma, koruyucu haline Vişnu ve yok edici haline Şiva adı verilmektedir. Hindularca genellikle kabul edilen biçime göre Vişnu yeryüzüne toplam 10 kez avatarlaşarak inecektir. Bunlardan ilk dokuzu gerçekleşmiş, sonuncu avatar bedeni olacak Kalkin henüz gelmemiştir. On avatar şunlardır:
- Matsiya (Balık): Vişnu, yaratılış öncesinde insan olan Manu’nun eline bir balık olarak gelir. Bu balık ona suların yükseleceğini, bu gerçekleşmeden önce bir gemi yapmasını, yeryüzündeki bütün canlılardan bir çifti bu gemiye yüklemesini öğütler. Dalgalarla boğuşan gemiyi boynuna bir iple bağlayarak geminin kurtulmasını sağlar.
- Kurma (Kurbağa): Tufan esnasında suların altına batmış olan yeryüzünü suyun üzerine çıkartır. Yolculuk sırasında gemiyi batırmak isteyen ifritlerden kurtarır.
- Varaha (Yaban domuzu): Kurbağanın suyun üzerine çıkardığı yeryüzünü dişleriyle kaldırarak yükselmesini sağlar. İnsanlar böylece yükselen karaya çıkar.
- Naraşima: Yarı aslan, yarı tanrıdır. Zalim kralı parçalar.
- Vamana (Cüce): Vişnu bu sefer cüce formuna inerek şeytan kral Bali’yi kandırır.
- Parşu Rama (Baltalı Rama): Acımasız ve kan dökücü karakterde gelmiştir. Babasının isteği üzerine iffetsizlik yapan annesini öldürür.
- Rama: En önemli iki avatar formundan birisidir. Rama’nın karısı eşlik erdeminin örneği olarak açıklanan Sita’nın başından geçenler ve kadın erkek sadakati ile manevi olgunluğu anlatılır.
- Krişna: Matuhura kentinin kötü kralı Kansa’ya karşı durup savaşmak için gelir ve onu yener. Herkesin Veda’yı yani bilgiyi kavrayamayacağından bahseder. İblisin oğlu Devaki’nin oğludur. Devaki, şeytan kral Kansa’nın yarı kardeşidir. Kansa, kardeşinin çocuklarından birisi tarafından öldürüleceği kehanetinde bulunulması üzerine kardeşinin çocuklarından birçoğunu öldürür. Ancak sonunda Krişna da Kansa’yı öldürür. Krişna, Sanskritçe’de siyah anlamına gelmekte olduğundan Krişna resimlerinde siyaha yakın koyu lacivert renkle betimlenir.
- Buda: Buda; uyanmak, kavramak, bilinçlenmek anlamındadır. Bilge kişidir. San Yak San Buda, tam uyanmış demektir. Pratya Buda kendiliğinden uyanan ve bunu açıklamaksızın etrafını iyileştiren kişidir.
- Kali Kalkin: Vişnu henüz bu forma inmemiştir. İçinde bulunulan çağ, en son ve en kötü çağ olan Kali çağıdır. Şiva, her kozmik dönem sonunda evreni yok eden ve avatarı bulunmayan güçtür. Sonuncu avatar olan Kali Kalkin geldiğinde Şiva parlayan güneş, kurutan rüzgâr ve akan sel olarak dünyayı kendi içine çekecektir. Kali Kalkin bu esnada at başlı insan görünümüyle beyaz bir at üzerinde gelecek ve insanı ve yeryüzünü kurtaracaktır.
Avatar filminde de benzer bir konsept işlenmektedir. Pandora’da yaşayan Na’vi halkı, gezegenlerini korumak için çeşitli tanrısal varlıkların yardımına başvururlar. Bu varlıklar, Pandora’nın doğal kaynaklarını korumak için savaşan Na’vi’lerin yanında yer alırlar.
Ayrıca, Hint mitolojisinde Avatarlar, Dünya’yı korumak için farklı şekillerde ortaya çıkabilirler. Filmin ana karakteri Jake Sully, bir Avatar olarak Na’vi’lerin yanında yer alarak, pandoranın doğal kaynaklarını korumaya çalışır.
Bu da, Hint mitolojisindeki Avatar kavramına benzer bir şekilde, Dünya’yı korumak için farklı şekillerde ortaya çıkmaktır.
Avatar filminde ayrıca, Na’vi halkının inanç sistemi de Hinduizm ve Budizm ile benzerlik göstermektedir. Na’vi halkı, doğa ile birlikte yaşayan ve ona saygı duyan bir kültüre sahiptir. Bu da, Hint mitolojisindeki doğa tanrılarına olan inançla benzerlik gösterir.
Sonuç olarak, Avatar filminin Hindu ve Budist inançlarına yaptığı göndermeler kadar, Hint mitolojisine de birçok referans içermektedir. Filmin konusu, Hinduizm ve Budizm’in yanı sıra, Hint mitolojisinden de ilham almıştır. Bu da, Avatar filminin kültürel ve dini çeşitliliği yansıtan bir eser olduğunu göstermektedir.
