Mısırın Kötülük Tanrısı Apep (Apophis); Apep (Aapep, Apepi veya Apophis) eski Mısır’ın kötülük, karanlık ve yıkım ruhuydu. Güneş tanrısı Ra’nın baş düşmanı olarak , asla tamamen yok edilemeyecek kötü niyetli bir güçtü.
Her gece, güneş yeraltında (veya gökyüzünde) dolaşırken, kükremesi havayı doldurur ve saldırısını başlatırdı.
İlk çağlardan beri var olduğuna inanılan Apep, Orta Krallık’a kadar ismiyle anılmaz . Eski Krallık’ın sonunun getirdiği kaos ve belirsizlikten doğmuş olması muhtemeldir .
Bununla birlikte, bazı uzmanlar , İlk Ara dönemin aslında karanlık bir çağ olup olmadığını sorguladılar ve Hanedan Öncesi çanak çömleklerdeki büyük yılan tasvirlerinin onunla ilgili olması da mümkündür .
İlk metinlerde ( Piramit Metinleri gibi ) kötülüğün veya kaosun temsilcileri olarak görünen bir dizi yılan tanrı veya iblis vardır. Bununla birlikte, onu çevreleyen mitoloji, büyük ölçüde Yeni Krallık sırasında Duat (veya Amduat) gibi mezar metinlerinde gelişti.
Roma Dönemi’nde bazen “tüküren kişi” olarak anılırdı ve tanrıça Neith‘in salyasından doğduğu kabul edilirdi .
Bir efsaneye göre Apep, büyük bir mızrakla yan tarafını delip yılanı püskürtecek olan Set dışında güneş tanrısını ve tüm takipçilerini hipnotize ederdi . Bazı metinlerde Apep, Ra’nın teknesini devasa kıvrımlarına (kum havuzları olarak anılır) hapseder veya yeraltı dünyasının sularının onu alt etmesine neden olur.
Diğer metinlerde Apep, Set (sonuçta bir kaos tanrısıydı) ve büyük ve küçük tanrı ve tanrıçalardan oluşan bir ordu ( Isis , Neith , Serqet (Selket) , Geb , Aker ve Horus’un takipçileri dahil) ile eş tutulmuştur.ve maymun şeklindeki diğer isimsiz tanrılar) onu savunacaktı.
Ölülerin kendileri de (bazen tanrı Shu biçiminde ) Ma´at’ı (düzeni) korumaya yardımcı olmak için Apep ile savaşabilirdi . Apep güneş tanrısını yutardı ama güneş tanrısının kaçmasına izin vermek için yılanın karnına bir delik açarlardı. Başarısız olurlarsa, dünya karanlığa gömülecekti.
Set gibi Apep de güneş tutulmasının neden olduğu açıklanamayan karanlık, fırtınalar ve depremler gibi çeşitli korkutucu doğa olaylarıyla ilişkilendirildi. Her ikisi de kuzey gökyüzüne (Mısırlıların soğuk, karanlık ve tehlikeli olarak kabul ettikleri bir yer) bağlıydı ve her ikisi de zaman zaman iblis-tanrıça Taweret ile ilişkilendirildi . Bununla birlikte, Set’in aksine, o her zaman kötülük için bir güçtü ve mantık yürütemezdi.
Apep, büyük boyutunu vurgulamak için genellikle sıkıca sıkıştırılmış kıvrımları olan devasa bir yılan olarak tasvir edildi. Cenaze metinlerinde genellikle çeşitli şekillerde parçalanma sürecinde gösterilir. Ramesses VI’nın mezarındaki ayrıntılı bir tasvirde, yılanın başının üzerine, bedeni yok edildiğinde kısa bir süre serbest kalan, ancak ertesi gece tekrar hapsedilmek üzere yuttuğu ruhları temsil eden on iki kafa boyanmıştır.
Özel kişilerin birkaç mezarında yazılı alternatif bir tasvirde Hathor veya Ra, devasa yılanı bıçakla dilimleyen bir kediye dönüşür . Apep ayrıca sayısız tapınak sahnesinde firavun tarafından vurulan, Apep’in “nazar”ı olan dairesel bir topla temsil edilmiştir.
Apep, “kötü kertenkele”, “dünyayı kuşatan”, “düşman” ve “yeniden doğuş yılanı” gibi birçok lakapla biliniyordu.
O’na tapılmıyordu, ondan korkuluyordu ama muhtemelen ( Amarna dönemindeki Aten dışında ) her şeye kadir olduğu düşünülen tek tanrıydı. Herhangi bir beslenmeye ihtiyacı yoktu ve asla tamamen yok edilemezdi, sadece geçici olarak yenildi.
Apep, yaşayanları ve ölüleri avlayan bir iblis ordusuna liderlik etti. Bu kötü niyetli gücü yenmek için Ra rahipleri tarafından her yıl “Apep’i Sürgün Etme” olarak bilinen bir ayin yapılırdı. Apep’in bir heykeli tapınağa götürüldü ve ülkenin tüm kötülükleriyle doluydu.
Heykel daha sonra dövüldü, ezildi, çamura bulandı ve yakıldı. Diğer ritüeller, ritüel olarak parçalanan yılanın balmumundan bir modelinin yaratılmasını ve yılan görüntüsünü taşıyan bir papirüsün yakılmasını içeriyordu. “Apophis Kitabı”, yılanın kötülüğünü püskürtmesi veya kontrol altına alması gereken Yeni Krallık’tan gelen büyülü büyülerin bir koleksiyonudur.
Mısırlılar Apep’ten nefret ediyor ve korkuyordu, ancak Hiksos hükümdarlarından ikisi taç giyme töreni adı olarak onun adını aldı (biraz farklı bir heceleme kullansalar da).
