Altın Tigin ve Altın Kazık;
Altın Tigin (Altın Tekin veya Batı’da bilinen adıyla Altın Elbiseli Adam, Altın Adam ya da Altın Prens) – 1969’da Kazakistan’ın Alma-Ata şehrinin 50 km. ve Salagar alüvyonlu toprağının 20 kilometre doğusunda, yolu düzlemek için yapılan çalışmalar sırasında tesâdüfen bulundu.
Esik kurganı adlı İskitler veya Sakalara ait kurgandan çıkarılan binlerce altın parçadan oluşturulan zırh. MÖ 5. yüzyıla ait olduğu ve Saka prens veya prensesi olduğu düşünülmektedir. Isık Göl’e yakın Esik Çayı kıyısında M.Ö. IV. Yüzyıldan kaldığı tahmin edilen mezarda; çok kıymetli eserlerle, 15-16 yaşlarında çok gösterişli kıyafetle gömülü bir genç ortaya çıkarılmıştır.
“Tiginin (prensin) üzerindeki kıyafet, sağdan sola doğru kapanan kısa kaftan, dar süvari pantolonu, diz altında kalan kısa yumuşak çizmeden oluşmaktadır. Kaftan ve çizme üçgen biçiminde işlenmiş, küçük altın levhalar yan yana ve üst üste dikilerek adeta altın bir zırhla kaplanmıştır. Kıyafette kullanılan ipliğin altın olduğu ve altının eğrilerek iplik hâline getirildiği anlaşılmaktadır. Belinde 16 büyük altın levha ile süslü kemeri, kını ve kabzası altın süslemeli bir kaması vardır. Elbisenin üzerindeki sayıları 4000’i bulan bütün diğer altın levhalar; at, kaplan, geyik, pars, kurt, dağ keçisi, aslan ve yırtıcı kuş figürleri ile işlenmiş olup, Kuzey ve Orta Asya mâden sanatının gelişmiş bir üslubunu göstermektedir. Elbisenin yanında yer alan gümüş tabaklarda ise Göktürk alfabesiyle “Alp onaltısında öldü. Isık halkının başı sağ olsun” cümlesi yazılıdır. Diğer yandan bu yazı, Göktürk alfabesinin M.Ö. IV. Yüzyılda da kullanıldığının en önemli kanıtıdır.”
Altınkazık
Altınkazık – Türk, Altay ve Moğol mitolojilerinde Kutup Yıldızı. Altankazguk veya Altunkazuk şeklinde de söylenir. Demirkazık (Temürkazuk) veya Demirçivi (Temürçivi) olarak da bilinir. Moğol kültüründe ise Altanhadas (Altankadas, Altanhadak, Altanhadah) denir. Gökyüzünün tam tepesinde bulunan yıldız. Göğün bu yıldızın etrafında döndüğüne inanılır.
Gökyüzü tanrıları atlarını bu kazığa bağlarlar. Yeraltının böylesi kutsal bir kutubu ve kazığı vardır. Yeraltı tanrıları da atlarını bu kazığa bağlarlar. Yer altı ve gökyüzü kutuplarını birleştiren ise Demir Direk veya Ulu Kayın’dır. Bazen de Tanrı’ya gidilen bir kapı veya delik olarak ifâde bulur. Akboz At ve Gökboz At adlı iki at Demirkazığın etrafında döner. Moğolca Anlamı Altın Çivi1 demektir. Kazık, direk, çivi gibi nesneler hep bir yere çakılmış olmayı ifâde eder ki, göğün sabitlendiği bir ekseni vurgulamaktadır. Bu yaklaşım bilimsel olarak da zaten geçerli görünmektedir.
