Hesui (Savaş Tanrısı)
Ḫišue olarak da bilinen Ḫešui , bir Hurri savaş tanrısıydı. Ayrıca Hitit panteonuna dahil edildi .
Bilinen kaynaklarda seyrek olarak tasdik edilmiştir ve kökeni ve adının anlamı bilinmemektedir.
Menşei
Ḫešui’nin adının etimolojisi bilinmiyor. Alfonso Archi, Teşub ve simige gibi tanrıların yerel olarak Hurri kökenli olduğunun kesin olarak söylenebilmesine rağmen , Astabi veya hepat gibi diğerlerinin, önceden var olan Suriye panteonlarından acele yemek dahil edildiğini (örneğin tapınılan tanrılar arasından) savunur. Eblaite dininde ) , Ḫešui’nin kesin kökeni şu anda belirlenemiyor.
d Ḫi-šu-ue alternatif formunun, adının Hurrice ḫiš- kökünden türetildiğini gösterdiğini öne sürdü. anlamı bilinmeyen kalır. Aynı zamanda, Alalakh’tan kişisel bir isimle tasdik edilmiştir , Ḫi-iš-ša ve muhtemelen başka bir isimle, Ḫi-ša- RI, muhtemelen Ḫi-ša-tal olarak okunabilir , Mezopotamya’dan bir belgede bahsedilmektedir.
Panteondaki konum
Ḫešui bir savaş tanrısıydı . Annelies Kammenhauber, Hurri panteonunun erken tarihinde, Ḫepat’ın dahil edilmesinden önceki dönemde, aslen büyük bir tanrı konumuna sahip olduğunu öne sürdü .
Bununla birlikte, bilinen adak listelerinde ( kaluti ) yalnızca ara sıra görünür ve Ugarit listelerinde tamamen yoktur .
Teşub ile ilişkili tanrılar çemberine aitti ve tipik olarak kendisine adanmış kaluti’de görünür.
Birinde Astabi ve Nupatik’i takip eder ve dağ tanrısı dyad Hatni-Pišaišapḫi’den önce gelir . Bir diğerinde, bu bağlamda bir ticaret tanrısı olarak kabul edilen Resheph’in Hurri formu olan Pinikir ve Iršappa arasında görünür .
Ḫešui, Yazılıkaya kutsal alanındaki büyük ölçüde kaluti sırasını izleyen kabartmalarda tasvir edilen tanrılar arasında da olabilir . Piotr Taracha, Pinikir’i takip eden ve erkek tanrıların alayında yeryüzü ve cennet sembollerinin eşlik ettiği iki boğadan önce gelen 30 numaralı figürü, kesin olmasa da onun bir tasviri olarak tanımlar .
Yaygın olarak Aštabi olarak tanımlanan 33 numaralı şekle benzediği belirtilmiştir. Her ikisi de omuzlarında orak biçimli kılıçlar taşırlar.
Ḫešui, Hitit panteonuna da dahil edildi , bununla ilgisinin çok az olduğu iddia edildi. Büyük olasılıkla Kizzuwatna’dan geldiği Hattuşa’da ibadet edildi .
Diğer tanrılarla ilişkiler
Ḫešui’nin adı logografik olarak d ZA.BA 4 .BA 4 olarak yazılabilir . Onunla bu Mezopotamya savaş tanrısı arasındaki eşdeğerlik, Volkert Haas’ın bu ilişkinin köklerinin kuzey Suriye’de olduğunu önermesine yol açan Emar’ın Hurro-Akad tanrı listesinde de tasdik edilmiştir .
Başka bir Hurri tanrısı Nupatik’in de Zababa’ya karşılık gelebileceği öne sürülmüştür , ancak Hurri tanrıları arasında Gernot Wilhelm’e göre bu bağlantı Ḫešui’ye özeldir.
Logogram d ZA.BA 4 .BA 4 Vur ona metinlerinde adını yazmak için de kullanılabilir , ancak bu durumda kullanımı Ḫešui’ye özel değildir ve bazı durumlarda bu yazının kullanıldığı metinlerde hangi tanrının kastedildiğini söylemek zordur.
Tek bir metin, Ḫešui’nin kendi sukkal’ına (görevli tanrı), Ḫupuštukar’a sahip olduğunu doğrular.
Adı, Hurri dilinde “kırmak” anlamına gelen ḫub- fiilinden türemiştir. Aynı kaynakta diğer sukkalların yanında listelenmiştir: izzummi ( ea ‘s), Undurumma ( Šauska ‘s), Tenu ( Teşub ‘s), Lipparuma ( simige ‘s) ve Mukişanu ( Kumarbi ‘s ).
