Kovuç Nedir; Türk, Yakut, Kırgız ve Altay Şamanizm’inde Şeytan çıkarma, Cin kovma, Şeytan kovalama (egzorsizm) anlamlarına gelen bir sözcüktür.
Kötü ruhların uzaklaştırılması işlemidir. Batı Hıristiyanlığında şeytan çıkarma işlemi işkence de dâhil her tür yöntemi mübah kabul etmiştir ve Ortaçağ bu tip uygulamalara sahne olmuştur. Ancak şamanist gelenekte ise böylesi vakalar görülmez.
Ruhları görüp insanlardan uzaklaştırabilen kişiler Kovuçu/Kuvuçu/Kuğuçu/Kuğunçu denir. Kötü ruhu bir kez yakalayan kişi Kovuçu olmaya hak kazanmış demektir. Kovma işlemi için zaman zaman tütsüleme uygulaması yapılır. Sözcük, “kovmak” fiili ile bağlantılıdır.
Dedikodu yapmak, arkadan konuşmak anlamına gelen Kov/Koğu sözüyle de ilgilidir.
Şaman (bakşı, hoca vs.) tarafından cin çarpan adamın yüzüne soğuk su serpilşerek “kovuç, kovuç!” diye seslenilir. Üzerlik ve öd ağaçları yakılarak tütsü yapılır, bununla hasta ve bulunduğu oda tütsülenir. “Kovuz” sözcüğü de cin çarpmasına karşı yapılan efsun, üfürük, urasa gibi anlamlara gelir.
Kuğuçuların tedâvi yöntemleri arasında kesin bir uygulama yoktur. Kırgızlara göre Kuğuçu’nun hastanın yanında bulunması yeterlidir. Meselâ, onun orada bulunması Albastı’yı korkutup kaçırmaya ve kadının sağlıklı bir doğum yapması için yeterli olur.
Bazen herhangi bir nedenden dolayı gelemediği takdirde, onun giysisi veya hattâ başlığının getirilmesi bile yeterli olabilmektedir. Kırgızlar göre bu insanlar hem Kara Albastı hem de Sarı Albastı’yı korkutmak gücüne sahiptirler.
Koğuçu (Kovuçu/Kuvuçu/Kuğuçu/Kuğunçu)
Cinlerle uğraşan kişilere denir. Çoramun veya Şoramun olarak da ifâde edilir. Cin çıkarıcı, cinci hoca demektir. Öte dünyaya ait varlıkların yarım, eksik, tek azalı olmaları nedeniyle onlarla uğraşan bu tür kişilerin de, zihnen ve/veya bedenen yarım oldukları veya ileride olabilecekleri inancı yaygındır.
Bu anlayış çarpılmak, çarpık, çarpılmış gibi sözcüklerle ifâde olunur.
Bu varlıklarla uğraşmak tehlikelidir.
