Cargıl Hanım
Türk ve Altay mitolojisinde Haberci Tanrıçası. “Cargıl Udağan” olarak bahsedilir.
İnsanlara Tanrıların haberlerini getirir.
Etimoloji
(Car/Çar/Çer) kökünden türemiştir. Car sözcüğü Moğolcada nara, avaz, bağırma anlamlarına gelir. Carçı/Çerçi sözcüğü köy köy dolaşan seyyar satıcıları ifâde eder çünkü her girdiği köyde bağırır.
Cedey Han
Türk ve Altay mitolojisinde Bekçi Tanrı.
Şedey (Şaday, Çaday) Han olarak da bilinir. Altın Dağ’ın koruyucusudur. Yedi köpeği vardır. Köpekleriyle birlikte Altın Dağ’a giden yolu korur. Başında takılı tolgası (miğferi) ile betimlenir. Kaya Kapısı adlı yer altı geçidinin başında durmaktadır.1
Bu kapı büyük bir denizin ötesindedir. Zincirlerle bağlanmış yedi azgın köpeği Ak Denizin ötesinde kıyamet gününü beklemektedir. Bazen yeryüzünde kötülüklere neden olduğu söylenir. Şamanla Erlik Han arasında arabuluculuk yaptığı da söylenir.
Etimoloji
(Çad/Çay/Ced/Yed) kökünden türemiştir. Yetmek, yeterli olmak, güçlü olmak anlamlarını barındırır. Çad/Çay kökü Çayan/Çadan akrep ile bağlantılıdır.
