Kaf Dağı – Halk inanışına göre dünyanın etrafını çevreleyen ve ulaşılamaz yükseklikteki dağın adı.
Efsânevi canlıların yaşadığı masal dağı.
Kafkas dağlarının sembolize edilmiş biçimidir. Aşılmaz yüksekliğe sahiptir. Etrafı sularla çevrilidir. Toğrul ve Kongrul Kuşu burada yaşar. Düşsel canlıların yaşadığı yerdir. Ortadoğu kültürlerinin etkisiyle Türk kültürüne girmiştir ancak hızla yerleşmiştir.
Çünkü Türklerin söylenceleriyle büyük bir uyuma sahiptir. Türk kültüründe yer alan karşılığı aslında Alvuz (Yalbuz) dağıdır. Bu dağ İran kültüründe Elbürz olarak geçer. Peri kızlarının yaşadığı mekân olarak kabul edilir.
İbraniler ve Yunanlılar gibi, Araplar da dünyayı düz olarak kabul ediyorlardı. Bir fikre göre, dünyanın etrafı Ukiyanus (Okyanus) denilen, gemilerin geçmediği, karanlık, kıyıları görülemeyen bir su kütlesiyle kaplıdır. Bu su kütlesinden sonra Kafdağı, kara ve denizi çevreler.
Kafdağı yeşil zümrüttendir. Gökyüzünün yeşil rengi onun aksidir. Bir söylentiye göre dağın oluştuğu kaya bir çeşit zümrüttendi.
Bu dağ, boşlukta sallanan, kendi kendine duramayan dünyanın desteği idi. Başka bir görüşe göre ise, Kafdağının dünyanın bütün dağlarının anası olduğudur. Öteki dağlar, Kafdağına yer altı damarlarıyla bağlıdır. Bu âlemle öte âlem arasındadır ve arkasında ne olduğu bilinmez.
Kafdağı ile arkasındaki bölgenin cinlerin oturduğu yer olduğu da söylenir. Burası “Anka” kuşunun yaşadığı yer olarak da bilinir. Kaf dağının Arap masal edebiyatında önemli yeri vardır.
«Binbir Gece Masallarında» dağın adı sık sık geçer. Kafdağı hakkındaki İslam düşüncesi, genel hatlarıyla İranlılardan alınmadır. Onlara göre Elburz dağı, tanrı saraylarının bulunduğu, dünyanın ucunda bir ana dağdı ve ötekiler ona kollarla bağlıydı.
Kafdağına eskiden Farslarda Elbürz (Alburs), Türklerde ise Albuz dağı da denirdi.
Kafkas Dağı, Yunan ve Kafkas-Adige mitolojilerinde adı geçen dağdır. Grek trajedi yazarı Aiskhylos‘un “Zincire Vurulmuş Prometheus” adlı oyununda, Kafkas Dağı’nın Meot suyu başında bulunduğu yazılmaktadır.
Bu yer, buna göre Karadeniz kıyısında uzanan Kafkas Sıradağları üzerinde olmalıdır. Adige mitolojisine ve Nart destanlarına göre, bu yerin Kafkasya’nın en yüksek dağı Elbruz tepesi ya da başka bir adla Haramoşha tepesi olduğu anlatılır.
Ateşi ölümlülere yasaklayan tanrılara karşı geldikleri için Grek Prometheus ile Adige Nesren-jak’e’i Kafkas Dağına zincirlenmişlerdir. Prometheus’u Herakles, Nesren-jak’e’yi de Nart Peterez kurtarmıştır.
Etimoloji
Kaf sözcüğü kısaltılmış olarak Kafkas demektir. Arapça Kaf harfini de çağrıştırır.
