Tanrıça İsimleri ve Anlamları

Tanrıça isimleri, mitolojik kadınların köken ve özelliklerini yansıtan özel isimlerdir. Tanrıça İsimleri ve Anlamları kökenleri, özellikleri ile önemlidir. Daha çok paganizm inancında yaygın olan tanrıça inanışının genel olarak bir panteonun üyesine verilen isim şeklinde adlandırıldığı görülmektedir. Tanrıçalar hem kişisel özelliklerine göre hem de bulunduğu Mitolojiye göre isimlerini almaktadır. Her tanrıçanın farklı özelliklere sahip olması günümüz tarih araştırmalarında da sıklıkla bahsedilen bir durumdur. Tanrıçaların güç anlamında da birbirinden ayrıldıklarını söylemek mümkündür. Birçok farklı Mitolojide onlarca tanrıçanın yer aldığı tarih kaynaklarıyla anlatılmaktadır. Başta Yunan Mitolojisi olmak üzere birçok farklı Mitoloji kaynaklarında tanrıça isimlerine rastlamak mümkündür. Tanrıçaların çeşitli sembol ve şekillerle ifade edilmesi de bu alanda paganizm dininde yaygın olan bir durumdur.

Dişil ilah olarak da adlandırılan tanrıçaların bazı dinlerde tek bir ilahi varlık bazı dinlerde de çoklu ilahi varlıklara sahip olduğu görülmektedir. Birçok farklı kültürde yer alan Mitolojilerin aynı zamanda tanrıçalarının da olduğunu söylemek mümkündür. Tanrıçalar arasındaki farklılıkların güç, hikayesi ve özellikleri bakımından birbirleri arasında farklılıklara sahip olduğu açıklanmıştır. Her Mitolojide birçok farklı tanrıçanın olduğunu görmeniz mümkündür. Tanrıçalar ait oldukları Mitoloji bakımından çeşitli araştırmalara da tabii olmuştur. Günümüzde oransal olarak düşük olmasına rağmen aktif olarak inanışı olan dinler arasında bulunmaktadır. Sayıları diğer dinlere göre az olan birçok inanışa göre ilahı varlıkların yalnızca tanrıça olarak tarif edilmesi mümkün olmaktadır.

Tanrıça isimleri, mitolojik veya halk inançlarına dayanan kadın kutsal niteliklerinin simgesidir. Bir toplumun içinde veya onun kültürel özellikleriyle özdeşleşmiş olarak karşımıza çıkan Tanrıça isimleri, kadınların ve kadınlığın önemini vurgulayan çok kıymetli simgelerdir.

Yunan Mitolojisinde Tanrıça İsimleri

Yunan Mitolojisi dünyada en çok konuşulan Mitolojilerin başında gelmektedir. Birçok tarihi araştırmaya konu olan Yunan Mitolojisinde 12 adet tanrı ve tanrıçanın olduğunu söylemek mümkündür. Her tanrıçanın kendine ait farklı özelliklerinin olması bu alanda tanrıçalar arasındaki farklılıkları ortaya koymaktadır. Yunan Mitolojisi tanrıçaları arasında yer alan:

• Afrodit: Güzellik ve aşk tanrıçası olarak adlandırılan Afrodit birçok alanda etkin bir tanrıçadır. Antik Yunanlıların bedeni ve ruhu birbirinden ayıran iki farklı tanrıçaya sahip olduğu belirtilmektedir. İki Afrodit’e sahip olan Yunan Mitolojisinde birinin anlamı beden aşkı iken diğerinin anlamı ruh aşkıdır.
• Artemis: Avlanma ve doğa ile ilgili olaylarla adlandırılan tanrıçanın ismi Artemis’tir. Artemis daha çok vahşi doğaya yakınlığıyla bilinmektedir. En büyük Yunan tanrıçaları arasında yer alan Artemis’in doğa ile ilgili olaylara daha yakın olduğunu söylemek mümkündür. Zeus’un kızı olarak da bilinen Artemis’in aynı zamanda ay tanrıçası olduğu de açıklanmıştır.
• Athena: Yunan Mitolojisinde ön plana çıkan tanrıçalardan biri de Athena’dır. Athena zeka alanında bilinen bir tanrıçadır. Aynı zamanda sanat ve strateji alanında da bilinen tanrıçanın çok yönlü olduğunu söylemek de mümkündür. Athena’nın savaş stratejileri açısından özdeşlemiş bir tanrıça olduğu belirtilmektedir.
• Demeter: Tarım ve toprak tanrıçası olarak Demeter’in Yunan Mitolojisinde yer aldığı görülmektedir. Bir diğer adıyla bereket tanrıçası olan Demeter’in birçok kaynakta adının geçtiğini söylemek mümkündür.
• Elpis: Gelecek tanrıçası olarak bilinen Elpis’in aynı zamanda umut tanrıçası olarak da adlandırıldığı belirtilmektedir. Yunan Mitolojisinde yer alan Elpis’in umut tanrıçası olduğunu söylemek mümkündür.
• Hebe: Gençlik tanrıçası olan Hebe aynı zamanda canlılık tanrıçası olarak da biliniyor. Zeus ve Hera’nın kızı olan Hebe’nin bazı kaynaklara göre Herakles’in karısı olduğu belirtilmektedir. Bazı tablolarda yer verilen bu durum için çeşitli tartışmaların olduğunu söylemek mümkündür.
• Hestia: Ocak ateşi tanrısı olarak bilinen Hestia’ya birçok farklı tarihi kaynak ile ulaşılabilmektedir. Zeus’un en büyük kız kardeşi olan Hestia aynı zamanda Kronos’un kızıdır. Yunan Mitolojisindeki tanrıçalar arasında en kibarı olarak bilinen Hestia’nın bir aile tanrıçası olduğunu söyleyebiliriz. Hiçbir Mitolojik anlatımda yer almayan Hestia için herhangi bir tapınağın da olduğunu söylemek mümkün değildir. Daha çok günlük ev hayatıyla ilgilendiği için yer bulmayan Hestia’nın Yunan Mitolojisinde aileyi temsil ettiğini söylemek mümkündür.
• Nike: Zafer tanrıçası olarak bilinen Nike, Yunan Mitolojisinde yer almaktadır. Savaşlardaki zaferi simgeleyen tanrıçanın aynı zamanda stratejiyle de yakınlığıyla bilindiği görülmektedir. Bazı destanlarda yer alan tanrıçanın savaşlarda aktif olduğunu söylemek mümkündür.
• Pistis: Birçok farklı simgesi bulunan Pistis tanrıçasının başta inanç ve vefa olmak üzere sadakat ile ilgili konularda da tanrıça olduğu açıklanmıştır. Daha çok manevi konularla ilgilenen tanrıçanın Yunan Mitolojisinin kaynaklarında sık sık yer bulan tanrıçalardan olmadığı görülmektedir.
• Selene: Yunan Mitolojisinde yer alan Selene tanrıçasının ay tanrıçası olarak adlandırıldığı açıklanmıştı. Gök ve doğa olaylarıyla yakından ilgilenen tanrıçanın aynı zamanda atmosfer olaylarıyla da ilgili olduğu belirtilmektedir.
• Tyche: Talih veya tesadüf tanrıçası olan Tyche, Yunan Mitolojisinin bazı kaynaklarında yer almaktadır. Şans simgeleriyle özdeşleşmiş olan tanrıçanın bazı talih olaylarıyla da yakından ilgilendiğini söylemek mümkündür.
• Harmonia: Yunan Mitolojisinde yer alan Harmonia’nın anlaşma ve uyum tanrıçası olarak bilindiği görülmektedir. Çeşitli anlaşmaların ve uyumların sağlanmasıyla özdeşleşen tanrıçanın aynı zamanda barış tanrıçası olduğu da belirtilmektedir. Birçok farklı kaynakta yer verilen Harmonia tanrıçasıyla ilgili sakin ve sessiz bir tanrıça olduğunu söylemek de mümkün olmaktadır.
• Ate: Hata ve günah tanrıçası olan Ate’nin birçok farklı Mitolojide de yer aldığı görülmektedir. Genel olarak kötülüklerle anılan Ate’nin Yunan Mitolojisi kaynaklarında zaman zaman yer aldığını söylemek mümkündür.
• Aurora: Şafak tanrıçası olarak adlandırılan Aurora’nın Eos’unlatince adı olarak bilindiği görülmektedir. Yunan Mitolojisinde bulunan tanrıçalardan olan Aurora’nın birçok kaynakta yer aldığı görülmektedir.
• Fortuna: Şans tanrıçası olarak bilinen Fortuna, Yunan Mitolojisinin tanrıçalarından biridir. Şans ve tahmine yönelik bir tanrıça olan Fortuna’nın bazı resim tablolarında yer aldığını söylemek mümkündür.

Yunan Mitolojisindeki tanrıça sayısının diğer Mitolojilere göre fazla olduğu görülmektedir. En fazla tanrıçanın olduğu Mitolojilerin başında gelen Yunan Mitolojisi aynı zamanda tanrı bakımından da yüksek sayıda tanrıya sahiptir. Her tanrıçanın kendine ait özelliklerinin olması ve çeşitli ailelere mensup olması birbirleri arasındaki farklılıkları gözler önüne sermektedir. Tanrıçaların ilgilendikleri olaylar bakımından da kaynaklarda yer bulma sıklığının değiştiğini söylemek mümkündür. Yunan Mitolojisi ana 12 tanrıçaya sahip olmasına rağmen onlarca farklı alt tanrıçaya da sahiptir. Birçoğunun karşılığının Roma Mitolojisinde de yer aldığı tanrıçalarla ilgili isimlerin farklı olduğu görülmektedir. Konu bakımından birbirleriyle benzerlikleri bulunan Yunan ve Roma tanrıçalarının tarihçiler tarafından sık sık konu edindikleri belirtilmektedir. Tarihi kaynaklar ve resimlerle birlikte birçok bilgiye ulaşılması mümkün olmaktadır. Tanrıçalarla ilgili bilgilerin genel olarak Antik Yunan döneminden kalmış olması da bu alanda bilgi akışını kısıtlayan bir durumdur.

Tanrıçaların popüler hale geldiği en net dönemin Antik Yunan dönemi olduğu yazılı kaynaklarda belirtilmiştir. Antik Yunan döneminin yanı sıra Roma döneminin de bu alanda tanrıçaların popülaritesinin yüksek olduğu bir dönem olarak açıklandığı görülmüştür. Tanrıçaların ağırlıklı olarak Yunan ve Roma Mitolojisinde yer bulduğunu söylemek mümkündür. Her biri birbirinden farklı olan tanrıçaların aynı zamanda özellikleri bakımından da ön plana çıktığı görülmektedir. Simgelerle ifade edilen tanrıçaların resimsel kaynaklarda geniş yer bulduğunu söyleyebiliriz. Birçok farklı dinde yer alan Mitolojinin günümüzde de bazı dinlerde etkin olduğu görülmektedir. Tanrıçaların birçoğu yakın akraba ilişkilerine kadar uzanan bir aile toplumuna sahiptir. Bu nedenle birbirinden ayrışmayan ve bütünlüğünü koruyan tanrıçaların farklı özellikleri bulunmaktadır.

Roma Mitolojisinde Tanrıça İsimleri

Roma Mitolojisi, Antik Roma döneminde yaşayan insanların Mitolojik inançlarına verilen bir isimdir. Antik Roma dönemi aynı Yunan dönemlerinde olduğu gibi birçok farklı Mitolojik inanca ev sahipliği yapmıştır. Günümüzde daha az seviyede olmasına rağmen inanışların devam ettiği Mitolojilerle ilgili her geçen gün farklı kaynaklara rastlanmaktadır. Antik dönemde etkin olan tanrıçaların birbiriyle bağlantılı oldukları gibi farklı özelliklere sahip olduğunu söylemek de mümkündür. Roma Mitolojisi hem güç tanrıçalarını hem de doğa kanunlarıyla ilgilenen tanrıçaları barındırmaktadır. Bu nedenle birbirinden ayrışan tanrıçaların her birinde farklı olaylarla ilgilenenlerin olduğunu söyleyebiliriz.

Roma Mitolojisinde yer alan tanrıçaların birçoğu dönemin ressamları tarafından resmedilmiştir. Bu nedenle bazı tanrıçalarla ilgili bilgilerin resim tablolarından ibaret olduğu da belirtilmektedir. Roma Mitolojisinde yer alan birçok tanrıçanın karşılığı Yunan Mitolojisinde de bulunmaktadır.

Roma Mitolojisi tanrıça isimleri arasında:

• Venüs: Aşk ve güzellik tanrıçası olarak bilinen Venüs’e birçok farklı kaynakta rastlamak mümkündür. Sevgi ve sadakat ile ilgili birçok konuyla bağdaştırılan Venüs’ün bu alanda en popüler tanrıçalar arasında yer aldığı görülmektedir. Roma Mitolojisinin önemli tanrıçalarından olan Venüs’ün Yunan Mitolojisindeki karşılığı ise Afrodit’tir.
• Diana: Roma Mitolojisinin önemli tanrıçalarından olan Diana’nın av ve vahşi doğayla ilgilenen bir tanrıça olduğu bilinmektedir. Birçok ressama göre Diana’nın tabiat ile doğrudan ilişkilendirilmesi mümkündür. Doğayla ilgilenmiş olan Diana’nın Yunan Mitolojisindeki karşılığının Artemis olduğu belirtiliyor.
• Minerva: Zeka, sanatın ve stratejinin tanrıçası olarak bilinen Minerva’nın aynı zamanda savaş konusunda da ilişkilendirilen bir tanrıça olarak karşımıza çıktığı görülmektedir. Yunan Mitolojisinde yer alan Athena ile aynı konuları ele alan tanrıçanın geniş bir yer bulduğu söylenmektedir.
• Ceres: Tarım ve toprak konularıyla ilişkilendirilmiş olan Ceres tanrıçasının aynı zamanda bereket konusunda da bilinen bir tanrıça olarak karşımıza çıktığı görülmektedir. Yunan Mitolojisindeki karşılığı Demeter olan tanrıçaya bazı kaynaklarda rastlanılması mümkündür.
• Spes: Umut tanrıçası olarak bilinen Spes’in Roma Mitolojisinde birçok farklı kaynakta yer aldığı açıklanmıştır. Antik Roma döneminde gelecek konularıyla ilgili olan tanrıçanın aynı zamanda Yunan Mitolojisinde yer alan Elpis ile aynı konulara sahip olduğu belirtilmektedir.
• Juventas: Gençlik ve canlılık tanrıçası olarak bilinen Juventas’ın Antik Roma döneminde popüler olan tanrıçalardan olduğu belirtilmektedir. Yunan Mitolojisindeki Hebe tanrıçası ile aynı simgelere sahip olan tanrıçaya birçok farklı kaynak ile ulaşılması mümkün olmuştur.
• Juno: Evlilik ve aile hayatıyla ilgili olan tanrıçaya Jono adı verilmektedir. Roma Mitolojisinde geniş bir alana sahip olan Jono’nun aile hayatıyla ilgili birçok farklı simgeye sahip olduğu görülmektedir. Yunan Mitolojisindeki karşılığı Hera olan tanrıçanın birçok farklı tapınağı bulunmaktadır.
• Vesta: Ocak ateşi olarak adlandırılan tanrıçanın Yunan Mitolojisindeki adı ise Hestia’dır. Antik Roma mitolojisinde diğer tanrıçalara göre daha az yer bulan Vesta’nın bazı ressamlar tarafından resmedildiği bilinmektedir.
• Victoria: Antik Roma Mitolojisinin en popüler tanrıçalarından olan Victoria zafer anlamına gelmektedir. Günümüz Latin dilinde daha çok galibiyet veya zafer anlamına gelen Victoria’nın bir zafer tanrıçası olduğu bilinmektedir.
• Luna: Roma Mitolojisinde yer alan Luna tanrıçasının ay tanrıçası olduğu açıklanmıştır. Ay ile ilgili birçok sembolle ilişkilendirilmiş olan Luna’nın farklı kaynaklar üzerinde popülaritesi bulunuyor. Tapınak sayısının epey fazla olduğu Luna tanrıçasıyla ilgili birçok farklı ressamın çizdiği tabloların da yer aldığı belirtilmektedir. Yunan Mitolojisindeki karşılığı Selene olan Luna tanrıçasının gök olayları, atmosfer ve Ay ile özdeşleşen bir tanrıça olduğu açıklanmıştır.

Hem Yunan hem de Roma mitolojisinde birçok farklı tanrıçanın olduğu görülmektedir. Birbirlerine oldukça benzeyen bu iki mitolojinin tanrıçaları aynı zamanda çok sayıda tapınağa sahiptir. Antik dönemde epey popüler olan tanrıçaların günümüzde de birçok inanç grubunda yer aldığı görülmektedir. Eskisi kadar popülaritesi olmamasına rağmen farklı tapınakların hem Yunan hem de Roma bölgesinde olduğu açıklanmıştır. Ressamlar tarafından resmedilmiş olan tablolarda bu alanda tanrıçalar hakkında bilgi vermektedir. Simge ve sembollerin önemli ölçüde tanrıçaların ilgilendikleri olaylar hakkında bilgi verdiğini söylemek mümkündür. Tanrıçaların isimleri hem taşıdıkları anlam bakımından hem de dil bakımından farklılık göstermektedir. Latin etkisinin olduğu Antik Roma döneminde tanrıça isimlerinin de birbirinden farklılık göstermesi normaldir.

Mısır Mitolojisindeki Tanrıça İsimleri

Mısır Mitolojisinde 6 farklı tanrıça bulunmaktadır. Bu tanrıçalar özellikleri bakımından birbirinden ayrılmaktadır. Mısır mitolojisindeki tanrıça isimleri :

• İsis: Kadim Mısır için aile ve kadının sembolü haline gelen İsis tanrıçasının aynı zamanda büyüyle de ilgilendiğini söylemek mümkündür. Antik Roma ve Yunan Mitolojilerinde herhangi bir büyü tanrıçası bulunmamaktadır.
• Bastet: Koku tanrıçası olan Bastet’in Kadim Mısır Mitolojisinde geniş yer bulduğu belirtilmektedir. Eski tarihi kaynaklara göre merhem şişesinin kadını olarak da bilinmektedir.
• Sekhmet: Savaş ve yıkım ile sembolleşmiş olan Sekhmet tanrıçasının aynı zamanda aslan başlı olması da kendisi diğer tanrıçalardan ayırmaktadır.
• Hathor: Doğum, bereket ve evlilik ile ilgili sembollere sahip olan Hathor’un birçok farklı kişiliğe sahip olduğu belirtilmektedir. Özellikle samanyolu galaksisiyle kişiselleştirilen tanrıçanın bu yönüyle ön plana çıktığı görülmektedir.
• Nefthys: Bir diğer adıyla Neftis olan tanrıçanın ev hanımı anlamına geldiği açıklanmıştır. Evden kastın günümüzdeki evlerden ziyade gökyüzü olarak ( Horus ) anlamlandırılması gerekmektedir.
• Wadjet: Papirüs ve firavunların koruyucusu olan Wadjet tanrıçasının çeşitli koruma misyonlarının olduğu bilinmektedir. Kadim Mısır Mitolojisinde popüler olan tanrıçalardan olan Wadjet’in aynı zamanda savunma açısından ön plana çıktığı açıklanmıştır.

Hint Mitolojisindeki Tanrıça İsimleri

Hint Mitolojisi, kadim olan mitolojiler arasında yer almaktadır. Birçok farklı tanrıçaya sahip olan Hint Mitolojisinin aynı zamanda farklı inanışlara da ev sahipliği yaptığı görülmektedir. Günümüzde de birçok farklı bölgede inanışı devam eden tanrıçalarla ilgili çeşitli semboller bulunmaktadır. Bu semboller tanrıçalarla iç içe geçen ve kişiselleşmiş olan işaretlerdir. Hint mitolojisindeki tanrıça isimleri:

• Lakşmi: Hint Mitolojisindeki en popüler tanrıçalardan olan Lakşmi’nin güzellik tanrıçası olduğu belirtilmektedir. Tanrı Vişnu’nun karısı olan Lakşmi aynı zamanda zenginlik ve iyi şans üzerinde de etkili olduğunu söylemek mümkündür.
• Durga: İyi ve kötü olaylar üzerindeki zaferi simgeleyen Durga’nın en üstün tanrıça olduğu belirtilmektedir. Her zaman zaferi simgeleyen Durga’nın aynı zamanda birçok tanrıçaya da yol gösterici olduğu açıklanmıştır. Resmedilen tablolara göre Durga’nın hem iyi hem de kötü üzerinde önemli bir etkisinin olduğu görülmektedir.
• Sarasvati: Hinduizm’de yer alan üç büyük tanrıçadan biridir. Yaratıcı olarak bilinen tanrıçanın eşi ise Brahma’dır. Sanat konusunda simgelere sahip olan tanrıçanın birçok farklı tapınağı günümüzde de bulunmaktadır. Bu nedenle en büyük olan tanrıçalardan olan Sarasvati’nin bu alanda geniş bir yer kapladığını söylemek mümkündür.

Hinduizm’de yer alan tanrıçaların günümüzde de bazı bölgelerde aktif olduğu görülmektedir. Mitolojik kaynaklara göre her birinin birbirinden ayrı özelliklere sahip olduğu açıklanmıştır. Bu nedenle tanrıçalar arasındaki farklılıkların hem resim kaynaklarından hem de yazılar üzerinden daha kolay anlaşılması mümkün oluyor. Günümüzde mitolojilerin önemli bir bölümünü kapsayan Antik Yunan, Antik Roma, Kadim Mısır ve Hinduizm’in bu alanda birçok tanrıçaya sahip olduğu belirtilmektedir.